Aviation A-Z ศัพท์การบิน K Kilo
Kilo เป็นการออกเสียงเพื่อติดต่อวิทยุ ตามมาตรฐาน International Radiotelephony Spelling Alphabet ซึ่งหมายถึง ตัวอักษร K (ดูคำว่า Alfa) Knots เป็นหน่วยความเร็วของเครื่องบินซึ่งใช้ค่าเดียวกันกับการเดินเรือ ปกติบ้านเราใช้หน่วยวัดความเร็วเป็น กิโลเมตรต่อชั่วโมง แต่ knot หมายถึง หนึ่งไมล์ทะเล (nautical mile) ต่อชั่วโมง 1 nautical mile = 1.852 kilometre
Aviation A-Z ศัพท์การบิน J Juliet
Jet Stream หมายถึง กระแสลมที่มีความแรงมากจะพัดจากตะวันตกไปตะวันออก (westerly wind) มักเกิดบริเวณที่ความสูงเดียวกับ tropopause ในภาพประกอบ SigMet chart แสดงให้เห็นทิศทางและตำแหน่งของ jet stream อยู่ที่ความสูง 37,000 ฟุต และเส้นด้านล่างอยู่ที่ความสูง 33,000 ฟุต และ ขยับลงมาที่ 32,000 ฟุต เป็นต้น สัญลักษณ์บอกความเร็วของลมบนเส้น jet stream สามเหลี่ยมหมายถึง 50 knots หนึ่งขีดคือ 10 knots ตามรูปมีสามเหลี่ยมบวกกับอีกสี่ขีด จึงเท่ากับความเร็วลมของ jet stream ที่อยู่บริเวณนั้นคือ 90 knots Jettison คำว่า Jettison จะใช้คู่กับคำว่า fuel เป็น fuel jettison ซึ่งหมายถึง การดันน้ำมันออกทิ้งที่บริเวณปลายปีกของเครื่องบิน เพื่อที่จะเป็นการลดน้ำหนักของเครื่องบินให้เหลือน้อยลง การทำ fuel jettison ก็ต่อเมื่อต้องการรีบลงสนามบินเพราะเครื่องบินอาจจะทำการบินไปต่อไม่ได้ แต่น้ำหนักของเครื่องบินยังมากกว่า น้ำหนักสูงสุดที่สามารถทำการลงสนามได้ (Maximum Landing Weight: MLDW) (ความหมายเดียวกับคำว่า fuel dumping) Jet Wash/Jet Blast คำนี้หมายถึง ส่วนของอากาศที่เป่าออกมาจากท้ายเครื่องยนต์เจ็ต ส่วนท้ายของเครื่องยนต์เป็นส่วนที่มีอันตรายเพราะแรงลมที่เป่าออกมานั้นมีกำลังแรงมหาศาล (ด้านหน้าเครื่องยนต์เป็นแรงดูด) ภายในสนามบินเวลาที่เครื่องบินเครื่องบินติดเครื่องยนต์ หรือระหว่างที่ทำการเคลื่อนที่ หากเร่งกำลังของเครื่องยนต์แรง […]
Aviation A-Z ศัพท์การบิน I India
IATA ย่อมาจาก International Air Transport Association เป็นสมาคมขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นองค์กรกลางที่ไม่ได้ขึ้นตรงกับหน่วยงานราชการหรือประเทศใด ๆ ซึ่งมีสมาชิกเป็น airline หรือ ผู้ประกอบการเกี่ยวกับการขนส่งทางอากาศ โดยการที่จะสามารถเข้าเป็นสมาชิกของ IATA ได้นั้นจะต้องผ่านการตรวจสอบคุณภาพการปฏิบัติงานด้านความปลอดภัยที่เรียกว่า IOSA (IATA Operations Safety Audit) IATA นั้นมีบทบาทสำคัญในด้านมาตรฐานการปฏิบัติงานของสมาชิกที่มีทั้งที่เป็นสายการบินต่าง ๆ และผู้ให้บริการเกี่ยวเนื่องกับการขนส่งทางอากาศที่เรียกรวม ๆ ว่า service providers ไม่ว่าจะเป็นการบริการภาคพื้น หรือที่โดดเด่นที่สุดของ IATA คือ มาตรฐานด้านการขนส่งสินค้าอันตราย หรือ dangerous Goods ซึ่งมีคู่มือกำกับการทำงานด้านการขนส่งสินค้าอันตรายที่เป็นการกำกับมาตรฐานการปฎิบัติงานแก่สายการบินที่เป็นที่ยอมรับทั่วโลก ICAO ย่อมาจาก International Civil Aviation Organization หรือ องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ ICAO เป็นหน่วยงานที่เกิดขึ้นจากการจัดตั้งของ United Nation (UN) โดยมีสมาชิกเป็นหน่วยงานกำกับดูแลด้านการบินพลเรือนเรียกรวม ๆ ว่า CAA (Civil Aviation Authority) จากประเทศต่าง ๆ ที่เป็นสมาชิกของ UN ที่มีอยู่ประมาณ 190 ประเทศ ICAO มีบทบาทในการกำหนดมาตรฐานการปฏิบัติงานต่างๆ ของสายการบิน โดยออกข้อกำหนดด้านการบินพลเรือนให้แต่ละประเทศปฏิบัติตาม คือ Annex ทั้ง 19 annex ซึ่งจะเป็นต้นแบบเพื่อใช้จัดทำคู่มือแนะนำการปฏิบัติงานในแต่ละเรื่องให้แก่สายการบินในประเทศของตนตาม […]
Aviation A-Z ศัพท์การบิน อักษร H
HFACS ย่อมาจากคำว่า Human Factor Analysis and Classification System ในทางการบินพาณิชย์นั้นมีการศึกษาเรื่องของปัจจัยเสี่ยงหรือข้อผิดพลาดที่ทำให้เกิดความเสี่ยงที่เกิดโดยความผิดพลาดของมนุษย์ไว้อย่างละเอียดมาก คำว่า HFACS จึงเป็นเหมือนที่อ้างอิงในการวิเคราะห์และประมวลข้อผิดพลาดที่เกิดจากคน โดยแบ่งเป็นหมวดหมู่ ผมขอเขียนเอาไว้คร่าว ๆ ตามนี้ครับ HFACS นั้นแบ่งปัญหาข้อผิดพลาดในการปฏิบัติงานออกเป็นหมวดหมู่ 4 หมวดหลักคือ Organization Influences ความผิดพลาดในการปฏิบัติงานของคนมีสาเหตุมาจากการบริหารองค์กร Unsafe Supervision ความผิดพลาดในการปฏิบัติงานของคนมีสาเหตุมาจากระบบในการกำกับและตรวจสอบการปฏิบัติงานไม่มีคุณภาพหรือไม่รัดกุมเพียงพอ Precondition for Unsafe Acts ความผิดพลาดในการปฏิบัติงานของคนเกิดจากความไม่พร้อมหรือขาดคุณภาพในบริหารจัดการให้บุคลากรทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพเพียงพอ Unsafe Acts ความผิดพลาดในการปฏิบัติงานของคนเกิดจากสมรรถภาพของผู้ปฏิบัติงาน HAZMAT ย่อมาจากคำว่า Hazard Material หมายถึงวัตถุที่สามารถก่อให้เกิดอันตรายหรือทำความเสียหายได้ เช่น กระป๋องสี น้ำมันเครื่อง น้ำมันไฮดรอลิก ฯลฯ Hotel เป็นการออกเสียงเพื่อติดต่อวิทยุ ตามมาตรฐาน International Radiotelephony Spelling Alphabet ซึ่งหมายถึง ตัวอักษร H (ดูคำว่า Alfa) HUM ย่อมาจากคำว่า Human Remain คำว่า HUM นั้นเป็นโค้ดย่อที่ใช้แสดงในเอกสารประกอบการบินต่าง ๆ หมายถึง ศพที่ถูกขนส่งไปในช่องเก็บสัมภาระใต้ท้องเครื่องบิน Hurricane เป็นชื่อเรียก พายุระดับรุนแรง (ใช้เรียกเฉพาะพายุที่เกิดอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิกด้านตะวันออกเฉียงเหนือและมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ) พายุนั้นแบ่งระดับตามความเร็วลมในตัวพายุได้หลายระดับและเรียกแตกต่างกันในแต่ภูมิภาค ตัวอย่างในส่วนของบ้านเราคือ โซนแปซิฟิกตะวันออกเฉียงเหนือ คือ บริเวณประเทศฟิลิปปินส์ […]
Aviation A-Z ศัพท์การบิน อักษร G Golf
GMT Greenwich Mean Time เป็นเวลาที่ใช้เป็นสากลให้เป็นหลักมาตรฐานเวลาเพื่อใช้อ้างอิงและพิจารณาเทียบเคียงให้เป็นเวลาท้องถิ่นของแต่ละประเทศ คร่าว ๆ คือ ทุก ๆ longitude ที่เพิ่มขึ้น 15 องศาในทางตะวันออก เวลาจะเร็วกว่า GMT อยู่ 1 ชั่วโมง ประเทศไทยเรานั้นอยู่ที่ longitude 100E เวลาท้องถิ่นของประเทศไทยจึงเร็วกว่าเวลา GMT อยู่ 7 ชั่วโมงเป็นต้น (ดูคำว่า UTC) Go Around หมายถึง การยกเลิกการลงสนามแล้วทำการเชิดหัวเครื่องบินไต่ระดับความสูงขึ้นไป Golf เป็นการออกเสียงเพื่อติดต่อวิทยุ ตามมาตรฐาน International Radiotelephony Spelling Alphabet ซึ่งหมายถึง ตัวอักษร G (ดูคำว่า Alfa) GPWS Ground Proximity Warning System เป็นระบบการเฝ้าระวังและทำการแจ้งเตือนนักบินถึงความเสี่ยงด้านความสูงของเครื่องบินที่เข้าใกล้หรือมีโอกาสที่จะทำให้เกิดบินชนพื้นดินโดยระบบจะประมวลข้อมูลจากท่าทางการบิน และข้อมูลประกอบอื่น ๆ ของเครื่องบินหลาย ๆ อย่างเข้าด้วยกัน โดยใช้ความสูงของเครื่องบินจากระบบที่เรียกว่า radio altimeter ซึ่งจะทำการวัดระยะสูงจากพื้นดินตลอดเวลาที่เครื่องบินบินสูงกว่าพื้นดินไม่ถึง 2,500 ฟุต การเตือนของ GPWS นั้นมีทั้งหมด 7 โหมด คือ Excessive descent rate (“SINK RATE” “PULL UP”) […]
