Aviation A-Z คำศัพท์การบิน อักษร F Foxtrot
FAA Federal Aviation Administration เป็นหน่วยงานของสหรัฐอเมริกาที่ทำหน้าที่แบบเดียวกับ CAAT หรือ สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (ดูคำว่า CAA) FDA/FDM FDA ย่อมาจากคำว่า Flight Data Analysis และ FDM ย่อมาจากคำว่า Flight Data Monitoring (ดูคำว่า FDAP) FDAP ย่อมาจากคำว่า Flight Data Analysis Program คำว่า FDAP นั้นเป็นระบบที่เก็บและประมวลผลข้อมูลทางด้านการบินเพื่อที่จะหาแนวทางในการพัฒนาประสิทธิภาพในการบินให้ดีขึ้น หรือใช้พิจารณาปรับปรุงแก้ไขวิธีการปฏิบัติและเพิ่มการฝึกอบรมในเรื่องต่าง ๆ ที่ตรวจพบหรือมองเห็นว่าเป็นข้อบกพร่องโดยที่จะต้องไม่มุ่งไปที่การตำหนิหรือให้คุณให้โทษต่อนักบินที่ทำการบิน หากการพัฒนาวิธีการประมวลผลเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ข้อมูลที่ได้จาก software ที่แปลผลนั้นจะสามารถนำมาใช้เพื่อพัฒนาคุณภาพในการปฏิบัติการได้ในหลาย ๆ ด้าน เปรียบเสมือนการพัฒนาคุณภาพด้านปฏิบัติการ หรือ FOQA (Flight Operations Quality Assurance) ซึ่งไม่จำกัดอยู่เฉพาะเทคนิคการบินของนักบินเท่านั้น แต่จะเป็นการพัฒนาในเชิงการบริหารข้อมูล big data อาทิเช่น การเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้น้ำมันเชื้อเพลิง (fuel efficiency) การวางแผนเส้นทางบินหรือเพดานบิน การตรวจสอบการทำงานของอุปกรณ์ต่าง ๆ บนเครื่องบินตั้งแต่ เบรค ยาง เครื่องยนต์ ฯลฯ เพื่อนำข้อมูลไปทำการวิเคราะห์สภาพการใช้งานและนำไปใช้ประโยชน์ในแง่ของการบริหารการซ่อมบำรุงอากาศยาน เป็นต้น FDP Flight Duty Period หมายถึง ช่วงเวลาปฏิบัติการบิน ซึ่งจะมีข้อกำหนดสูงสุดที่สามารถปฏิบัติงานได้ในแต่ละวัน แต่ละเดือน […]
Aviation A-Z คำศัพท์การบิน อักษร E Echo
EASA ย่อมาจาก European Aviation Safety Agency ซึ่งเป็นหน่วยงานกำกับดูแลการบินพลเรือนของสหภาพยุโรป (ดูคำว่า CAA) Echo เป็นการออกเสียงเพื่อติดต่อวิทยุ ตามมาตรฐาน International Radiotelephony Spelling Alphabet ซึ่งหมายถึง ตัวอักษร E (ดูคำว่า Alfa) EGT Exhaust Gas Temperature หมายถึง ความร้อนของอากาศที่ออกจาก turbine unit บางทีจึงเรียกว่า TOT: Turbine Outlet Temperature EGT จะแสดงค่าให้นักบินมองเห็นได้ที่ห้องนักบินเพื่อเป็นค่าหนึ่งที่แสดงสถานะของเครื่องยนต์และมีค่าสูงสุดกำกับไว้เพื่อให้นักบินเฝ้าระวัง หากค่า EGT เกินหรือกำลังจะเกินค่าที่กำหนดไว้ อาทิเช่น ช่วงที่ start เครื่องยนต์ หากค่า EGT สูงเกินลิมิต นักบินจะต้องดับเครื่องยนต์ให้ช่างทำการซ่อมบำรุง ทั้งนี้เพื่อป้องกันไม่ให้เครื่องยนต์ได้รับความเสียหายและทำให้การบินไม่ปลอดภัย Electronic Flight Bag (EFB) แปลเป็นไทยง่าย ๆ คือ อุปกรณ์อิเลกทรอนิกส์ที่ใช้เป็นเครื่อง-มือสำหรับเก็บข้อมูลทางการบินต่าง ๆ เอาไว้ใช้ในระหว่างทำการบิน อาทิเช่น แผนที่เส้นทางบิน แผนที่สนามบิน คู่มือต่างๆ ที่จำเป็นสำหรับเที่ยวบิน และอื่น ๆ เป็นต้น ELT Emergency Locator Transmitter เป็นอุปกรณ์ส่งสัญญาณบอกตำแหน่งซึ่งมีทั้งแบบที่ทำงานเองอัตโนมัติเมื่อเกิดแรงกระเทก และแบบที่สั่งให้ทำงานเองได้ มีทั้งแบบพกพาและแบบที่ยึดติดอยู่กับเครื่องบิน ตัวมันจะส่งสัญญาณเพื่อแจ้งตำแหน่งให้ทีมกู้ภัยและค้นหาสามารถติดตามตำแหน่งเพื่อเข้าช่วยเหลือได้ง่ายขึ้น Emergency […]
Aviation A-Z คำศัพท์การบินตัวอักษร D Delta
Deadhead deadhead/dead head หรือบางทีก็เรียกกันอีกอย่างว่า passive crew หมายถึง นักบินและ/หรือพนักงานต้อนรับที่เดินทางไปด้วยบนเที่ยวบินโดยไม่ได้ทำหน้าที่ในระหว่างไฟลท์ แต่เดินทางไปเพื่อทำหน้าที่หลังจากไฟลท์หรือเดินทางกลับบ้าน กล่าวถึงเฉพาะด้านนักบินเพื่อให้เห็นภาพถึงสถานการณ์ที่ต้องเดินทางเป็น dead head กันครับ ปกตินักบินจะบินเครื่องบินได้เฉพาะแบบ เช่น คนที่บิน B777 ก็บินได้เฉพาะ B777 นักบิน B747 ก็บินได้เฉพาะ B747 นักบิน B777 แม้ว่าจะเคยบิน B747 มาก่อนอยู่ ๆ วันนี้จะบิน B747 เลยไม่ได้ (นักบินนั้นถูกกำหนดตามกฎหมายให้บินเครื่องบินได้เพียงแบบเดียว หากจะบินเครื่องบินสองแบบต้องมีการขออนุมัติและมีมาตรการการฝึกและกำกับดูแลเพิ่มเติม ดังนั้นส่วนใหญ่แล้วสายการบินจะให้บินเพียงแบบเดียวเท่านั้นเพื่อเป็นการหลีกเลี่ยงปัญหา ไม่ให้เกิดความสับสนและทำให้เกิดข้อบกพร่องในด้านคุณภาพการบิน) การทำงานของนักบินจะมีการกำหนดระยะเวลาทำงานสูงสุดที่สามารถทำได้ต่อวัน ซึ่งก็คือประมาณ 11-13 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับช่วงเวลาที่เริ่มต้นทำงานและโดยปกติแล้วเที่ยวบินที่เดินทางจากกรุงเทพฯ ไปตามเมืองต่าง ๆ ในยุโรปนั้นจะใช้เวลาเดินทางประมาณ 10 ชั่วโมงขึ้นไป ดังนั้น เมื่อไปถึงนักบินจึงบินกลับมาเลยไม่ได้ จะต้องลงนอนพักผ่อนที่ปลายทางก่อนที่จะทำการบินกลับ(ดูช่วงเวลาการพักผ่อนขั้นต่ำด้านล่าง) ส่วนเครื่องบินนั้นจะเดินทางรับผู้โดยสารกลับมาเลยในวันเดียวกันนั้นโดยใช้นักบินอีกชุดหนึ่งที่ไปถึงก่อนหน้าแล้ว 1 วัน (ขึ้นอยู่กับตารางการบินและการจัดการด้านการเคลื่อนย้ายกำลังพลด้วย) เรามาดูตัวอย่างกันชัด ๆ ว่าเมื่อไหร่ต้องมี dead head หากวันที่ 1 เครื่องบิน B777 บินไปที่สนามบิน A นักบินก็จะลงนอนค้างคืนเพื่อพักผ่อนก่อนที่จะต้องบินกลับ แต่หากวันที่ 2 จำเป็นต้องใช้เครื่องบิน B747 บินไปที่สนามบิน A นักบิน B777 ที่บินไปถึงเมื่อวันที่ 1 […]
Aviation A-Z ศัพท์การบิน C – Charlie
คำศัพท์เกี่ยวกับการบินที่ขึ้นต้นด้วยตัวอักษร C CAA /CAAT Civil Aviation Authority เป็นคำกลางที่ใช้เรียกสำนักงานการบินพลเรือน โดยส่วนใหญ่แต่ละประเทศก็จะเติมอักษรท้ายเข้าไปอีกหนึ่งตัวอักษรเพื่อระบุประเทศของตน เช่น CAAT ย่อมากจาก Civil Aviation Authority of Thailand ก็คือ สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย CAAS คือ Civil Aviation Authority of Singapore แต่ก็มีบางประเทศที่เรียกสำนักงานการบินพลเรือนของประเทศตนเองแตกต่างออกไป เช่น CAAC คือ Civil Aviation Administration of China FAA: Federal Aviation Administration อันนี้ของประเทศสหรัฐอเมริกา EASA: European Aviation Safety Agency ของสหภาพยุโรป CASA: Civil Aviation Safety Agency ของประเทศออสเตรเลีย JCAB: Japan Civil Aviation Bureau ของประเทศญี่ปุ่น DGCA: Directorate General of Civil Aviation ของประเทศอินเดีย CAT คำว่า CAT ใช้ในสองความหมายคือ หมายถึง Category ที่แปลว่า ประเภทหรือหมวดหมู่ เช่น การลงสนามด้วย […]
Aviation A-Z ศัพท์การบิน B Bravo
Baggage หมายถึง ถุง เป้ หรือกระเป๋า โดยมีการแบ่งแยกประเภทออกไปเป็น hand baggage หรือ carry-on baggage หรือบางทีก็ใช้ว่า cabin baggage หรือบางทีก็ใช้กันว่า hand carry หมายถึง ถุง เป้ หรือกระเป๋าที่อนุญาตให้เราถือติดตัวขึ้นไปบนเครื่องบินได้ ส่วนคำว่า checked baggage หรือ hold baggage นั้นความหมายเหมือนกัน คือ กระเป๋าที่ต้องถูกตรวจเช็ค (screening) แล้วลำเลียงเพื่อนำไปเก็บไว้ที่ที่เก็บสัมภาระหรือช่องเก็บสินค้าของเครื่องบิน (cargo hold) Bank คำนี้ไม่ได้หมายถึง ธนาคาร นะครับ คำว่า bank ทางการบินหมายถึง การเอียงปีกครับ bank left หมายถึงเอียงปีกซ้ายลง (ปีกขวาก็กระดกขึ้น) จริง ๆ จะเรียกว่า การเอียงปีกอย่างเดียวก็ไม่ถูกต้องนักครับ เช่น helicopter ไม่มีปีก แต่ก็ใช้คำว่า bank เหมือนกัน ดังนั้นคำว่า bank มีความหมายว่า แนวแกนด้านlateral นั้นไม่เป็นมุมระดับมีการ roll หรือหมุนของ longitudinal axis อ่านแล้วงงใช่ไหมครับ จำเอาง่าย ๆ ว่าคือ การเอียงปีกครับ Blackbox (FDR/CVR) คำว่า blackbox นั้นน่าจะเป็นคำที่ผู้สนใจการบินรู้จักกันดีอยู่แล้วว่าคือ […]
