เคยอ่าน ๆ โพสต์หรือคอมเม้นต์ของผู้โดยสารประมาณว่า
ทำไมไม่ใช่เครื่องบินรุ่นนั้น รุ่นนี้ มาลงที่นั่น ที่นี่ อยากให้เป็นเครื่องบินเจ็ต หรืออะไรทำนองนั้น
ผมขออธิบายตามนี้ครับ
ไม่ใช่ทุกสนามบินจะสามารถใช้เครื่องบินรุ่นไหนบินลงสนามก็ได้ เครื่องบินแต่ละแบบอาจจะไม่สามารถลงสนามบินได้ทุกสนาม
สนามบินกับเครื่องบิน กว่าจะจับคู่กันได้ ต้องตรวจสอบข้อกำหนดและข้อจำกัดหลายอย่างครับ
แบ่งง่าย ๆ สไตล์ผม คือ ด้านประสิทธิภาพหรือข้อจำกัด
กับด้านการบริการ(ที่เป็นข้อบังคับ) เช่น
ความแข็งของพื้นรันเวย์และ taxiway
ต้องสามารถรับน้ำหนักของเครื่องบินได้
(ค่า PCN ต้องมากกว่าค่า ACN ไม่อธิบาย ยาก)
ความกว้างของ runway และ taxiway
เหมาะสมกับความกว้าง ยาวของเครื่องบินและฐานล้อ
เรื่องที่จอดและหลุมจอด
ต้องมีขนาดใหญ่พอที่จะรองรับเครื่องบินแบบนั้น ๆ
ความสูงของ terrain หรือสิ่งกีดขวาง (obstacle) โดยรอบ
ซึ่งต้องใช้คำนวนอัตราการไต่ หรือการร่อนลงสนามด้วยว่า
performance ของเครื่องบินสามารถบินผ่าน
หรือพ้นสิ่งกีดขวางได้ตามข้อกำหนดหรือไม่
ความสูงของสนามจากระดับน้ำทะเล อุณหภูมิ
และความกดอากาศ
ก็เป็นเรื่องของ performance requirement เช่นกัน
ยังมีเรื่องอุปกรณ์สนับสนุนภาคพื้นต่าง ๆ เช่น
รถดัน (Tow-Tug truck)
พื้นที่กลับตัวบนรันเวย์ หรือในลานจอด
รวมถึงข้อบังคับอีกอย่างหนึ่งคือ
ความสามารถในการรับมือกับการดับไฟหรือเหตุฉุกเฉินและการช่วยเหลือ (Search and Rescue) หรือ เราเรียกกันว่า Rescue and Fire flighting Category ที่สนามบินขนาดใหญ่ ให้บริการเครื่องบินลำใหญ่ ๆ ก็ต้องมี RFF CAT สูง ๆ ขึ้น ตามความยาวของเครื่องบินด้วย
ยังมีอย่างอื่น ๆ อีก ฯลฯ ครับ
ยิ่งเครื่องบินขนาดใหญ่ขึ้น
ข้อจำกัดและข้อกำหนดก็ยิ่งมีเพิ่มขึ้น
อย่างเครื่องบินแอร์บัส A380
ที่เป็นเครื่องบินโดยสารขนาดใหญ่ที่สุดในบัจจุบัน
ก็จะบินลงสนามบินได้เป็นบางแห่ง
เพราะน้ำหนักของเครื่องบินและเรื่องอื่น ๆ ที่กล่าวมา
เช่น บันไดหรือสะพานเทียบเครื่องบิน
ก็ต้องสามารถต่อเข้ากับเครื่องบินที่มีสองชั้น
ซึ่งมีความสูงมากกว่าเครื่องบินทั่วไป
ดังนั้น สายการบินก็ต้องพิจารณาในเรื่องของการใช้เครื่องบินที่เหมาะสมกับการให้บริการผู้โดยสาร ตามเป้าหมายหรือกลยุทธทางธุรกิจด้วยครับ
อย่างเครื่องบิน Bombardier Q400 เพื่อใช้บินสนามบินขนาดเล็กถึงกลาง เช่น สนามบินแม่สอด สนามบินชุมพร สนามบินแพร่ และ ฯลฯ เพราะมีความเหมาะสมกับขนาดของสนามบินและข้อจำกัดอื่น ๆ ที่มีน้อยกว่าเครื่องบินขนาดใหญ่
