ไม่ว่าจะเป็นวัยรุ่น หรือวัยชรา วัยไหน ๆ ก็พูดเล่นเรื่อง “ระเบิด” ตอนอยู่บนเครื่องบินหรือบริเวณสนามบินไม่ได้
ผมเคยเขียนเรื่องนี้ไปแล้วครั้งหนึ่งเมื่อปลายปี 2015
วันนี้จะเขียนเจาะลงไปอีกหน่อยว่า
ทำไม อย่างไร จึงไม่ควรพูดเล่น สนุกปากไปเรื่อยในเรื่องนี้
การพูดว่า “ในกระเป๋ามีระเบิด” “เครื่องบินนี้มีระเบิด” หรือ “เครื่องบินลำไหนหรือเที่ยวบินไหนมีระเบิด” ไม่ว่าจะพูดตอนอยู่ที่ไหน บนเครื่องบิน หรือนอกเครื่องบิน
หรือ การโทรศัพท์ข่มขู่เข้าหาสำนักงานของสายการบินแล้วบอกว่า “มีระเบิดที่นั่น ที่นี่” เป็นเรื่องที่รับไม่ได้ในทางปฏิบัติและทางกฏหมายถือเป็นภัยคุกคามต่อการบินและกฏหมายระบุความผิดและให้โทษที่รุนแรงมาก
เรื่องแบบนี้ทำเล่น ๆ ไม่ได้ครับ
ถ้าพูดเตรียมรับผิดชอบความเสียหาย และขึ้นศาลเป็นคดีอาญา
ในส่วนของสายการบินและเจ้าหน้าที่เกี่ยวข้องทั้งหมดอย่างการท่าอากาศยานและฝ่ายรักษาความปลอดภัยสนามบินจะถือว่าเป็นเรื่องจริงไว้ก่อน เพราะเป็นเรื่องที่ประมาทไม่ได้เลย
ทุกหน่วยจะทำการตรวจสอบทันที เมื่อได้รับข้อความข่มขู่
มาตรการป้องกันต่างๆ ที่กำหนดไว้จะถูกนำมาบังคับใช้ โดยยึดหลักด้านการรักษาความปลอดภัยสากลเพื่อที่จะปกป้องชีวิตและทรัพย์สินของทุกคนเป็นสำคัญ โดยไม่คำนึงถึงผลกระทบด้านธุรกิจของใครทั้งสิ้น
เป็นเพราะความเสียหายอาจเกิดขึ้นกับคนจำนวนมาก และเป็นเรื่องที่มีความอ่อนไหว มีผลกระทบต่อสังคม และอาจรวมถึงความมั่นคงของชาติด้วย
เรื่องทำนองนี้มีอิทธิพลด้านทัศนคติในเชิงลบ ไม่มีผลในเชิงบวกเลยเพราะเราจะมองโลกในแง่ดีในกรณีนี้ไม่ได้
ตาม “พระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดบางประการ 2558” นั้นมีบทลงโทษ และการเปรียบเทียบปรับที่รุนแรง และโทษสูงสุดคือประหารชีวิต
การทำเรื่องให้คนเดือดร้อนเป็นจำนวนมาก ย่อมมีผลกระทบเป็นวงกว้าง ผู้เสียประโยชน์คือ ผู้โดยสารทุกคนที่จะต้องถูกตรวจสอบแบบเหมาเข่ง จะเสียเวลาเพิ่มขึ้นในการเดินทาง แถมหงุดหงิดว่าตนเองต้องยุ่งยาก ผมอยากให้ทำใจให้ได้ในกรณีนี้ ส่วนสายการบินเองก็ต้องเสียเวลา การที่เครื่องบินดีเลย์ล่าช้าย่อมมีผลกระทบกับธุรกิจ
สายการบินจะเอาจริงเอาจังกับเรื่องนี้มาก เพราะหากคำขู่หรือคำพูดเกิดเป็นจริงขึ้นมา ไม่มีใครรับผิดชอบความเสียหายที่เกิดขึ้นได้เลย
ทุกอย่างจึงเป็นขั้นเป็นตอน และมีการตรวจสอบจากหลายหน่วยงานอย่างเข้มงวด
ในฐานะผู้โดยสาร เวลาอยู่บนเครื่องบินการอยู่ในความสงบเรียบร้อยและเชื่อฟังคำแนะนำของนักบินและลูกเรือที่ประจำหน้าที่ในห้องโดยสารเป็นสิ่งที่พึงกระทำ จริงๆต้องรวมถึงพนักงานภาคพื้นทุกคนด้วย
เพราะทุกคนถูกฝึกมาเพื่อรักษาความปลอดภัยให้ท่าน ทุกคนถูกฝึกให้ทำตามกฏระเบียบ
ท่านอาจจะไม่ทราบเหตุผลที่แท้จริงในทันที แต่ท่านจะได้รับทราบภายหลังอย่างแน่นอน
โดยปกติสายการบินจะยึดหลักผลประโยชน์ส่วนรวมและการควบคุมมวลชนไม่ให้ตื่นตระหนกต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้นจนเกินความจำเป็นและมากจนเป็นเหตุให้สถานการณ์เลวร้ายเพิ่มขึ้นจนควบคุมไม่ได้
ดังนั้นท่านต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของพนักงานสายการบินทุกภาคส่วนเสมอและโดยไม่มีเงื่อนไขหากพนักงานบอกว่ามันคือกฏระเบียบที่วางไว้
พนักงานโดยเฉพาะลูกเรือบนเครื่องบินจะถูกฝึกมาเพื่อรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินหลายๆรูปแบบเพื่อทำให้ทุกคนปลอดภัย เขาเหล่านั้นไม่ได้มีหน้าที่ทำตามใจใครคนใดคนหนึ่ง
แต่หากท่านไม่ทำตาม ท่านจะกลายเป็นภัยคุกคามต่อสวัสดิภาพของผู้อื่นไปโดยปริยาย (กลายเป็นจำเลยโดยไม่จำเป็น)
การโดยสารเครื่องบินไม่ใช่การบริการด้านความสะดวกสบายแต่เป็นการบริการด้านความปลอดภัยเป็นหลักโดยมีความสะดวกสบายเป็นของแถม
ความปลอดภัยจึงเป็นสิ่งสำคัญสูงสุดและเป็นข้อบังคับตามกฎหมายการบินพลเรือนของทุกประเทศว่าสายการบินต้องทำอย่างไรเมื่อเกิดเหตุการณ์ต่างๆ
พนักงานของสายการบินทุกคนจึงถือเป็นผู้ดูแลผู้โดยสารให้ปฏิบัติตามกฏหมายหรือกฏข้อบังคับด้านการบิน
การบริการเป็นเรื่องรองเสมอในทันทีที่กฏระเบียบกำลังจะถูกละเมิด สิ่งที่สายการบินคำนึงถึงก่อนคือการทำตามกฏที่วางกรอบเอาไว้แล้ว เพราะหากไม่ปฏิบัติตามจะกลายเป็นช่องโหว่ให้กับผู้ไม่ประสงค์ดีหรือผู้ก่อการร้าย จะเห็นว่า เวลามีปัญหาเกิดขึ้นเรื่องการบริการใดๆ มูลเหตุเกิดจากการที่ผู้โดยสารไม่เข้าใจหัวใจสำคัญของการทำธุรกิจการบินที่ถูกต้อง
การไม่ละเมิดกฏหมายหรือกฏข้อบังคับด้านการบินพลเรือนใดๆเลยเป็นสิ่งที่สายการบินต้องปฏิบัติให้ถูกต้องตลอดเวลา
การตามใจ (หยวนๆ) ไม่ใช่ทางออกที่ดี แต่มันกลับเป็นแค่การละเลยและเพิกเฉย ส่วนตัวผมเรียกมันว่าเป็นความประมาท เป็นการสมยอมที่จะทำผิดระเบียบเพราะคิดเอาเองว่าคงไม่เป็นไร แต่ถ้าเมื่อไหร่ซวยขึ้นมาจริงๆ วันนั้นทุกคนอาจจะไม่รอดเพราะยอม ๆ หยวนๆ แบบนั้น
ผมจะเขียนต่อ เรื่องข้อห้ามต่างๆ ว่าการไม่ปฏิบัติตามจะมีผลต่อทุกคนบนเครื่องบินอย่างไร
ทุกข้อมีเหตุผลรองรับด้านความปลอดภัยทั้งนั้นครับ
ตย.เช่น ที่นั่งที่ห้ามผู้โดยสารบางประเภทนั่ง การประกาศให้เปิดหน้าต่าง หรือขอเปิด-ปิดไฟในห้องโดยสาร ข้อจำกัดคืออะไรและมันไม่ปลอดภัยยังไงหากไม่ทำตาม